Waarom kinderen leren schoonmaken belangrijk is
Schoonmaken is meer dan alleen een nette woonkamer zonder overal speelgoed of een schone slaapkamer. Door kinderen te betrekken bij het huishouden:
Leren ze verantwoordelijkheid nemen;
Krijgen ze respect voor spullen en hun leefomgeving;
Ontwikkelen ze fijne motoriek en zelfstandigheid;
En: ze helpen mee, wat jouw leven makkelijker maakt!
Hoe begin je met kinderen schoonmaken leren?
De kunst is om schoonmaken niet als straf of saaie taak te presenteren. Maak er een spelletje van, geef complimenten en houd het simpel.
Tips om goed te starten:
Begin vroeg: kleine kinderen vinden het vaak leuk om je te helpen!
Geef het goede voorbeeld: zien schoonmaken = zelf schoonmaken.
Maak het leuk: zet muziek op of maak er een wedstrijdje van.
Kies leeftijdsgerichte taken: niet alle klusjes zijn geschikt voor alle leeftijden.
Gebruik kindvriendelijke schoonmaakmiddelen: doekjes en sponzen waar ze zichzelf én je spullen niet mee beschadigen.
Maak een spelletje van de schoonmaak
Zet bijvoorbeeld een wekker van 10 minuten en hou een wedstrijdje wie het snelst zijn speelgoed opruimt.
Nog meer leuke ideeën:
Laat jouw kind helpen bij het overwinnen van de Bergen des Afwas met de Doek van Verdwijnwater (een theedoek). Zeg hem of haar dat de schone afwas goed opgeborgen moet worden, zodat Schurkachtige Schelmen er niet mee vandoor gaan!
Laat jouw kind meehelpen met het oppoetsen van wastafels en kranen door te doen alsof er een Wensgeest in zit. Als hij alles goed heeft opgepoetst, mag hij drie snoepwensen bij de geest doen!
Kinderen zijn dol op hun speelgoed en vooral op het uitstallen van AL hun speelgoed. Geef ze daarom een kleine queeste voor het slapengaan: ruim al je speelgoed keurig op in ruil voor een spannend voorleesverhaaltje!
Laat jouw kinderen helpen met het ophalen en opruimen van de was. Op het start-teken mogen ze alle vieze kleding uit hun kamers verzamelen en in de wasmand gooien. Voor het opbergen van de was doe je hetzelfde: leg de schone kleding in de wasmand en geef de kinderen de opdracht om hun kleding zo snel mogelijk op te ruimen, voordat de Draak de kleren steelt! Natuurlijk zou het de queeste helemaal afmaken als jouw partner zich als draak verkleedt.
Schoonmaaktaken voor kinderen per leeftijd
Hoe meer je kinderen betrekt bij klusjes in huis, hoe leuker ze het gaan vinden. Met al die verantwoordelijk voelen ze zich al een stuk volwassener! Natuurlijk kan een kind van 2 niet dezelfde klusjes oppakken als eentje van 12.
Schoonmaaktaken voor peuters (2-4 jaar)
Kinderen onder de 4 jaar zijn nog niet echt handig genoeg om zelfstandig speelgoed op te ruimen of met een stofzuiger aan de slag te gaan. Maar ze kunnen wel heel goed meehelpen:
Geef ze een zachte microvezeldoek om te helpen met stoffen.
Laat ze kruimels opvegen met een stoffer en blik.
Leer ze hun eigen vaat in de afwasmachine doen of plastic servies afdrogen.
Schoonmaaktaken voor kleuters (4-6 jaar)
Kleuters kunnen ook al een handje meehelpen met de volgende klusjes:
Bestek sorteren, bijvoorbeeld tijdens de afwas.
Sokken bij elkaar zoeken na het wassen.
Helpen met planten water geven.
Kussens op de bank recht leggen.
Schoonmaaktaken voor kinderen (6-10 jaar)
In de leeftijd tussen 6 en 10 jaar kunnen ze al iets zelfstandiger schoonmaken, maar hebben ze nog wel wat bijsturing van jou nodig:
Laat ze hun eigen kamer opruimen en geef ze een zachte stofdoek om mee te stoffen.
Leer ze langzaamaan stofzuigen, zodat ze bijvoorbeeld hun eigen kamer kunnen doen.
Laat ze meehelpen met het in- en uitruimen van de afwasmachine of de vaat afdrogen.
Schoonmaaktaken voor tieners (10+ jaar)
Vanaf een jaar of 10 kunnen ze al veel meer zelfstandig, maar omdat ze veel aan hun hoofd hebben (school, vriendjes en sport) is het fijn om een soort schema met vaste taken voor ze te maken:
Leer ze zelfstandig de afwasmachine vullen of de afwas doen.
Laat ze meehelpen met de auto wassen.
Geef ze meer verantwoordelijkheid met huisdieren, zoals de hond uitlaten, het konijnenhok verschonen of de kat eten geven.
Laat ze hun eigen vuile kleren in de wasmand doen.
Leer ze hun eigen bed verschonen.
Aandachtspunten bij kinderen leren schoonmaken
Schoonmaken met kinderen vraagt soms wat extra geduld. Hier wat dingen om rekening mee te houden:
Geef kinderen vaste klusjes
Kinderen kunnen al goed helpen met de afwas, het dekken en afruimen van de tafel en het eigen bed opmaken. Het zijn kleine klusjes, maar het geeft jouw kind wel iets meer verantwoordelijkheid. En hij of zij vindt het helemaal geweldig als er een leuke beloning tegenover staat natuurlijk!
Wees geduldig, want het gaat nooit meteen perfect
Jij hebt toch ook alle handige schoonmaaktrucjes met vallen en opstaan geleerd? Laat je kind het vooral zelf proberen en geef een complimentje als het goed gaat. En lukt het niet? Geef opbouwende kritiek en help je kind het goed te doen. Doe het nooit ‘dan maar zelf’.
Geef positieve feedback
Focus op de dingen die goed gaan en geef hier positieve feedback op: “Wat heb jij dat blad mooi schoon gemaakt!” in plaats van “Je bent een hoekje vergeten.”. Of, nog erger, “Laat mij dat maar doen!”. Leren schoonmaken kost tijd en geduld, maar door het positief te houden blijft je kind het leuk vinden.
Schoonmaken veilig en makkelijk houden
Veiligheid voorop! Kinderen mogen alleen werken met milde schoonmaakmiddelen die niet giftig zijn. Gebruik liever:
Water en een beetje afwasmiddel
Natuurlijke schoonmaakazijnoplossingen
Milde allesreinigers in een sprayflacon
Gebruik zachte, veilige schoonmaakdoeken zoals microvezeldoeken, zodat kinderen makkelijk en veilig kunnen poetsen zonder oppervlakken te beschadigen.